Uitglijer Paul Panter

De Belgische striptekenaar Maurice Tillieux (1921- 1978) is het meest bekend van zijn klassieke detectivestrip Guus Slim (Gil Jourdan) en in mindere mate van Félix die de voorganger was van Slim. Minder genoemd, minder beroemd en minder geroemd dan Guus Slim is Paul Panter (Marc Jaguar) waarvan slechts één album verscheen, nota bene tegelijk met het eerste album van Guus Slim.
In dat enige avontuur Het Dodenmeer van Panter (afgezien van de herdruk uit 1978 in de reeks Jeugdzonden en een illegale zwart/wit-uitgave uit 1980) zit een knaap van een rarigheid.
In de eerste druk uit 1958 (uitgave Dupuis) op bladzijde 26 het laatste plaatje, zegt Panter 'twee en twintig'. Leuk, maar waar slaat het op? Hij is niet aan het tellen geslagen tijdens de vlucht voor de politie. Het heeft ook niet te maken met de opmerking van zijn kompaan die zegt 'de halve portie' refererend aan de geringe afmeting van de achtervolgende agent.

Halve en hele getallen

Onder bepaalde spannende omstandigheden flap je er van alles uit om je ongenoegen te uiten. Dat doe Paul blijkbaar ook, maar twee en twintig is wel erg curieus.
De meest plausibele verklaring die er voor die hartenkreet gegeven kan worden, is dat Paul bijna vloekt. In het Frans is twee en twintig vingt-et-deux (fonetisch; venkt ee deu). God is in het Frans dieux en dat lijkt verdraaid veel op deux. Vingt et deux is dan zoiets als 'pot vol blommen; en als je het snel uitspreekt is het iets minder netjes. Het lijkt op echt vloeken, maar is het net niet.
Om dit dan direct te vertalen in twee en twintig zonder rekening te houden met de Nederlandstalige markt is wel erg suf. Geen kip snapt dit. Dat geldt ook voor wat er gebeurt op plaatje 9 van bladzijde 22 waarop de naamloze bijpersoon, die overigens in het hele album geen naam heeft (wat een  Uitglijer op zich is) de wind van voren krijgt, en als reactie geeft 'Hoe!!'

Het weinig zeggende 'hoe'.

In het Frans zegt de bijpersoon ongetwijfeld 'comment'. Dat is inderdaad hoe, maar zo kun je het niet vertalen. Wij zouden als kreet bij een heftige frontale aanval eerder zeggen 'wat'! Afijn, het gerommel met vertalingen heeft al meer geleid tot een Uitglijer... en bij deze is er een aan toegevoegd. (HvK)

Met dank aan Willem van Helden.

Hans van Klinken is freelance journalist en leest in zijn vrije tijd graag strips. Op de Incognito blog levert hij (on)regelmatig bijdragen met De Uitglijer (rubriek voor strip-misstappen) en andere stripgerelateerde stukjes.

Zijn bijdragen tot nu toe: Guus Slim: Kamerlid Piemel, Hergé, Suske en Wiske: De Tartaarse helm, Tintin: Le Sceptre d'Ottokar, Schanulleke (Suske en Wiske), Suske en Wiske: De Tartaarse helm (2), Suske en Wiske: De Ringelingschat, Uitglijers met dubbele betekenissen?, Uitglijer Guus Slim: Bomaanslag in de bergen, Een speurtocht naar striptekenaar en scenarist Pizarro, De Uitglijers van Eddy Paape, Dan Cooper, De Tartaarse helm (Jeugd Revue), Majesteitelijke Uitglijer, Fournier, Suske en Wiske en Dick Bos, Foute teksten bij onze wereldvermaarde held (Kuifje), Rik overleeft de kogels (Rik Ringers), Hoe geel is een bruine schoen ? (Ton en Tinneke), Je 1e druk Amoras: misschien geen volledige 1e druk, Jansen is de naam (Kuifje), Magda van Tilburg, Hergé als geweten van de wereld en Uitglijer over een Bommeljas.

Eppo 11 - De boekenkast van Kees de Boer

Nog even reclame maken voor De boekenkast van... Kees de Boer dat nu in stripblad Eppo 11 staat. Hij debuteerde in 1987 in Eppo Wordt Vervolgd met Max Laadvermogen op scenario van Jan Schrijver. In de jaren '90 tekende De Boer voor Donald Duck Sidi en Smook (scenario: Rolf Hartog van Banda) en cartoons voor de Moppentrommel. Samen met Gerard Leever maakte hij drie verhalen van Het Felix Flux Museum. In 1996 begon hij een succesvolle carrière als illustrator van kinderboeken. Hij werkt ook veel samen met Tjibbe Veldkamp voor prentenboeken zoals Agent en Boef.

Speciaal voor Eppo keert De Boer nog wel eens terug naar de strip. Zo tekende hij in 2011 en 2013 een kerstverhaaltje (op tekst van Gerard Leever en Wilbert Plijnaar) en vorig jaar een Agent 327 hommagestrip. In het Nederlands Stripmuseum is nu de tentoonstelling De Tekenstreken van Kees De Boer te zien! Eppo nummer 11 ligt tot 14 juni in de winkel en is ook los te bestellen via de Eppo site.

Kees de Boer aan het werk in Studio Funny Farm te Arnhem, 13 december 2017. (Copyright alle foto's: Robin Schouten)