30 juni 2019

De Uitglijer die geen Uitglijer is (Jacques Martin)

Verbazingwekkend, maar het bestaat... een fout die iemand niet is aan te rekenen. Dat is Jacques Martin (1921-2010) overkomen. Wat is er aan de hand? Toen Martin aan het eind van de jaren 40, begin 50 zijn klassieke stripreeks Alex tekende was er nog weinig informatie voorhanden over de Romeinse wapenuitrusting. Pas sinds de jaren zeventig is die kennis in een stroomversnelling gekomen dankzij onderzoek van enkele, vooral Britse, archeologen en historici. Sindsdien is er heel veel bekend geworden over het antieke wapentuig en uitrusting.
Wat zien we nu bij Martin? Hij heeft zich steeds zo optimaal mogelijk proberen te documenteren. In de oudste Alex verhalen kun je goed zien dat zijn belangrijkste bron De Zuil van Trajanus is in Rome, onder meer aan de bepantsering van ruiters. Nu was Trajanus heerser van 98 tot 117. En Alex is een vriendje van Caesar en die is van een ander tijdperk. Deze werd in 100 vóór Christus geboren. Tja en dan heb je niks aan de 'kleding'adviezen van De Zuil. Daar zit zo'n 150 jaar tussen.

De 'modernere' dracht uit de tijd van Trajanus.

Opvallend is dat Martin zeer snel allerlei nieuwe ontwikkelingen in de ontdekking van Romeinse bewapening volgt: hij past die vanaf de jaren 70 per album aan. In de oude Alex albums dragen de soldaten een lorica segmentata, het bandenpantser, dat pas onder keizer Augustus langzaam in zwang begon te raken. En Augustus is weer van na Caesar.

Het bandenpantser is van na de periode Caesar.

In Caesars tijd, dus de tijd waarin Alex speelt, droegen de legioensoldaten meestal een lorica hamata, een maliënkolder.

Het correcte beveiligingsstuk ten tijde van Caesar dat
aanvankelijk niet door Martin voor Alex werd gebruikt.

Uiteindelijk komen alleen de correcte wapenuitrustingen in de Alex strip. Frappant overigens dat in zo'n korte tijd de wetenschap behoorlijk vorderde wat betreft deze onderwerpen. Hedendaagse tekenaars kunnen tenminste hun voordeel doen met deze kennis en zo een Uitglijer voorkomen.
Met dank aan Willem van Helden voor de tip en aan Rob van Eijck die goeddeels de tekst schreef als info én de illustraties aanleverde. (HvK)

Hans van Klinken is freelance journalist en leest in zijn vrije tijd graag strips. Op de Incognito blog levert hij (on)regelmatig bijdragen met De Uitglijer (rubriek voor strip-misstappen) en andere stripgerelateerde stukjes.

Zijn bijdragen: 
Guus Slim: Kamerlid PiemelHergéSuske en Wiske: De Tartaarse helmTintin: Le Sceptre d'OttokarSchanulleke (Suske en Wiske)Suske en Wiske: De Tartaarse helm (2)Suske en Wiske: De RingelingschatUitglijers met dubbele betekenissen?Uitglijer Guus Slim: Bomaanslag in de bergenEen speurtocht naar striptekenaar en scenarist PizarroDe Uitglijers van Eddy PaapeDan CooperDe Tartaarse helm (Jeugd Revue)Majesteitelijke UitglijerFournier, Suske en Wiske en Dick BosFoute teksten bij onze wereldvermaarde held (Kuifje)Rik overleeft de kogels (Rik Ringers)Hoe geel is een bruine schoen ? (Ton en Tinneke)Je 1e druk Amoras: misschien geen volledige 1e drukJansen is de naam (Kuifje)Magda van TilburgHergé als geweten van de wereldUitglijer over een BommeljasUitglijer Paul PanterUitglijers Suske en Wiske, Jan Kordaat, Buck DannyLinks is niet rechts en andersom (Blake en Mortimer)De Vallei heeft foutjes (Blake en Mortimer)Poederdons in plaats van zwaard (Akim) en Uitglijer Sirius door albumuitgave.

29 juni 2019

Unieke Storm + Agent 327 tekening (1996)

De iconische stripfiguren Storm en Agent 327 ontmoetten elkaar op deze unieke dédicace (opdrachttekening) van Don Lawrence en Martin Lodewijk uit 1996. Met dank aan Ed Hengeveld voor het betere plakwerk.

Kwam ik onlangs tegen op het internet. De tekening werd in februari 2019 geveild op Catawiki (te bekijken via View this lot).


24 juni 2019

Eppo 12 - De boekenkast van Hajo de Reijger

Hajo de Reijger thuis in Haarlem, 27 januari 2019. (Foto: Robin Schouten)

In Eppo nr. 12 staat van mij De boekenkast van... Hajo de Reiger. In het dagelijkse leven maakt hij cartoons voor onder andere NRC Handelsblad en nrc.next. Als uitstapje tekende hij het Agent 327 verhaaltje ‘Dossier Biertegoed’ (Eppo 18, 2018) op scenario van  Peter van Leersum. Tijdens de afgelopen Stripdagen in Utrecht werd het Agent album ‘Hulde aan de Jubilaris’ gepresenteerd en ook Hajo was daar bij. Als favorieten voor de rubriek koos hij voor albums van Jim Woodring, Brecht Evens, Blutch en Typex. Eppo nr. 12 ligt tot 27 juni in de winkels en is ook via de Eppo site te bestellen.

Op 9 december 2016 was Hajo te gast bij het tv-programma De Wereld Draait Door vanwege het overlijden van de cartoonist Peter van Straaten. Bekijk het fragment hier terug.

Eppo nr 12, 2019 met een Asterix cover + De boekenkast van Hajo de Reijger

14 juni 2019

13 juni 2019

Giraud - Blueberry expositie 2009

Tijd voor een flashback. Op 13 juni 2009 was ik met een vriend naar Brussel getogen om, een dag voor de sluiting, de overzichtsexpositie Blueberry by Gir te bezoeken met maar liefst 80 originele strippagina's getekend door de geniale Fransman Jean Giraud, ook wel bekend onder zijn pseudoniem Moebius.
Het zou een bloedhete dag worden en juist op de heenreis viel onze trein uit in, naar mijn herinnering, the middle of nowhere. Het leverde urenlange vertraging op (met een rap opklimmende temperatuur) waardoor we pas rond 15:30 uur in Brussel arriveerden.
Foto: Robin Schouten (2009)
We hadden nog een kleine anderhalf uur om bij La Maison de la Bande Dessinée de Blueberry tentoonstelling te bekijken. Maar het gevoel dat de uitputtingsslag van die ochtend en middag de moeite waard was geweest overheerste al vrij snel toen we eenmaal de expo, die zeer indrukwekkend was, konden bekijken.
De jonge jaren van Blueberry - Yankee - pag. 24 (1969). Foto: Robin Schouten (2009)
Opvallend was toch wel dat we (al zal het late tijdstip en het mooie weer ook meegeteld hebben) tot de zeer weinige bezoekers behoorden. Met uitpuilende ogen, dat wel, want hoe vaak krijg je de kans om al deze originele pagina's van de beste westernstrip onder een dak te kunnen bekijken? Al met al kreeg ik het gevoel alsof we op dat moment een van de weinige uitverkorenen waren om al dat moois te mogen aanschouwen.
De jonge jaren van Blueberry - Yankee - pag. 29-32 (1969). Foto: Robin Schouten (2009)
Wat me ook nog goed bijstaat van die tropische dag was ons bezoek aan een Brusselse boekhandel waar de blonde verkoopster, gekleed met een grote rode sjaal om haar middel, de klassieke soulsong 'Why can't we live together?' door de zaak liet schallen. Wellicht had ze liefdesverdriet. Hoe dan ook, de orgelklanken en de gekwelde stem van Timmy Thomas, in combinatie met de bloedmooie melancholieke blondine, riep een perfect weemoedige sfeer bij me op. Wat misschien ook meetelde was dat ik de volgende dag mijn veertigste verjaardag zou vieren, en dat vond ik een behoorlijke mijlpaal.
De jonge jaren van Blueberry - Yankee - pag. 34-35 (1969) Foto: Robin Schouten (2009)
De jonge jaren van Blueberry - Yankee - pag. 36-37 (1969) Foto: Robin Schouten (2009)
Ik vind het wel toepasselijk om na precies 10 jaar dan eindelijk wat foto's prijs te geven die ik gemaakt had van die indrukwekkende Blueberry expositie. En... een nieuwe mijlpaal te vieren.
Blueberry 23 - Arizona Love (1990) - pag. 14