Eppo 11 - De boekenkast van Kees de Boer

Nog even reclame maken voor De boekenkast van... Kees de Boer dat nu in stripblad Eppo 11 staat. Hij debuteerde in 1987 in Eppo Wordt Vervolgd met Max Laadvermogen op scenario van Jan Schrijver. In de jaren '90 tekende De Boer voor Donald Duck Sidi en Smook (scenario: Rolf Hartog van Banda) en cartoons voor de Moppentrommel. Samen met Gerard Leever maakte hij drie verhalen van Het Felix Flux Museum. In 1996 begon hij een succesvolle carrière als illustrator van kinderboeken. Hij werkt ook veel samen met Tjibbe Veldkamp voor prentenboeken zoals Agent en Boef.

Speciaal voor Eppo keert De Boer nog wel eens terug naar de strip. Zo tekende hij in 2011 en 2013 een kerstverhaaltje (op tekst van Gerard Leever en Wilbert Plijnaar) en vorig jaar een Agent 327 hommagestrip. In het Nederlands Stripmuseum is nu de tentoonstelling De Tekenstreken van Kees De Boer te zien! Eppo nummer 11 ligt tot 14 juni in de winkel en is ook los te bestellen via de Eppo site.

Kees de Boer aan het werk in Studio Funny Farm te Arnhem, 13 december 2017. (Copyright alle foto's: Robin Schouten)

Dino Attanasio interview voor De Jaren Eppo

Ger Apeldoorn interviewt Johnny Goodbye-tekenaar Dino Attanasio in het Frans ter gelegenheid van zijn boek De Jaren Eppo in de Philharmonie, zaterdag 26 mei tijdens de Stripdagen Haarlem. Zijn zoon Dino Alexandre gaf een Engelse vertaling van de antwoorden van zijn inmiddels 93-jarige vader. Een uur daarvoor sprak ik met Attanasio en Martin Lodewijk in Studio Burgwal (waar onder andere blow ups uit Johnny Goodbye hingen op de tentoonstelling 'Crime' - zie deze link) over de samenwerking voor hun detectivestrip die van 1975 tot 1992 in Eppo verscheen. Johnny Goodbye is behalve door Lodewijk ook geschreven door Yves Duval, Patty Klein en Ruud Straatman.

Marjolein Westerterp, Peter van Leersum en Frits van der Heide praten over hun tijd als Eppo hoofdredacteur.

Het interview met Attanasio voor De jaren Eppo is gefilmd door Het Stripschap en zal binnenkort op YouTube te zien zijn, evenals het gesprek dat Apeldoorn ervoor had met drie oud-hoofdredacteuren van Eppo en haar opvolgers Eppo Wordt Vervolgd en Sjors en Sjimmie Stripblad: Frits van der Heide, Peter van Leersum en Marjolein Westerterp. Het gesprek ging gepaard met heel wat interessante, leuke en hilarische anekdotes, o.a. over de 'deadline-streken' van sommige tekenaars.

Ruud Straatman werd op de Stripdagen Haarlem weer herenigd met Marjolein Westerterp, zijn hoofdredacteur bij Sjors en Sjimmie Stripblad en 'Juffrouw Oosterknerp' in De Familie Fortuin, de strip over een asociale familie die Straatman schreef voor Peter de Wit.

Presentatie De jaren Eppo
Op 1 juni 2018 presenteert Uitgeverij L na jaren van voorbereiding De Jaren Eppo, het boek van Ger Apeldoorn over de geschiedenis van het stripblad Eppo (en alle bladen die daaruit voortkwamen). De locatie is Boekhandel Donner, Coolsingel 119 te Rotterdam. Van 16:30 - 18:00 uur. Iedereen is welkom!

De cover van De jaren Eppo is getekend door Martin Lodewijk, de auteur van Agent 327.

Het eerste exemplaar wordt overhandigd aan Martin Lodewijk, die samen met Frits van der Heide het blad heeft opgezet. Net als De Jaren Pep vertelt De Jaren Eppo het verhaal van het blad, vanaf de eerste plannen in 1974, via Eppo Wordt Vervolgd, Sjors en Sjimmie Stripblad, SjoSji en Striparazzi tot aan het einde in 1999. In het tiende en laatste hoofdstuk wordt de draad weer opgepakt met de huidige Eppo, die volgend jaar februari alweer tien jaar bestaat.

Frits van der Heide tijdens het gesprek voor De Jaren Eppo.
(Copyright alle foto's: Robin Schouten)

Lamelos viert 21e verjaardag met expo in Haarlem

Tijdens de Stripdagen Haarlem 2018 viert stripcollectief Lamelos zijn 21e verjaardag met de tentoonstelling I love Lamelos. Je zou zeggen dat ze inmiddels volwassen zijn geworden, maar dat is de vraag. Al sinds hun opleiding aan de kunstacademie in Kampen maken Aleks Deurloo, Jeroen Funke en de broers Boris Peeters en Bram Peeters de stripwereld onveilig met hun absurde strips en ongeremde fantasie, waarvan Kaasheld & Poephoofd een van hun bekendste is.

Kaasheld & Poephoofd uit de Straatnieuws van augustus 2015

Lamelos heeft voor deze speciale gelegenheid de tentoonstellingsmaker Mirjam Hijstek gevraagd met hun samen te werken. Zij is in Haarlem en keert met Lamelos tijdelijk terug op haar oude locatie aan het Donkere Spaarne.
Zij heten de bezoeker welkom in Het Huis van Karen. Karen is de imaginaire, maar ultieme fan, die alles van haar striphelden heeft verzameld en bewaard. Alles wat Lamelos in die 21 jaar geproduceerd heeft (zoals tekeningen, zeefdrukken, 3D-objecten, prints, films, knipsels, kostuums, persoonlijke hebbedingen en alle albums en small press boekjes) zal te zien zijn in een tentoonstelling die haast bezwijkt onder een horror vacui van de obsessieve verzamelaarster.
Hoogtepunt van de tentoonstelling vormt wellicht Karen’s slaapkamer, bol van de meeste pikante en persoonlijke herinneringen aan haar helden. Wat Bas Kosters is voor de modewereld en Erik van Lieshout voor de kunst, is Lamelos voor de strip. Humor, productiviteit, ambachtschap en de boel af en toe flink ontregelen. En misschien zijn de mannen zo gek als een deur, het werk gáát wel ergens over. “Als collectief behoort Lamelos tot de top van de Nederlandse stripwereld”, zegt Joost Pollmann, stripprofessor en recensent voor de Volkskrant.
I love Lamelos gaat over het ultieme fandom en volslagen stripgekte.

Tonio van Vugt, artistiek directeur van de Stripdagen Haarlem houdt een schilderij vast van Lamelos, een cadeau voor zijn 50e verjaardag (in 2017).

Opening: vrijdag 25 mei om 20.00 uur op het Donkere Spaarne 32 in Haarlem. Karen zal zelf de opening verzorgen via een videoverbinding. En collega-striptekenaar Marc van der Holst draagt voor uit eigen werk. Iedereen welkom en gratis entree.

Jeroen Funke met Elke Maand Een Boekje.

NB: Van maandag 28 mei t/m vrijdag 1 juni werkt Jeroen Funke elke dag in de galerie aan zijn ELKE MAAND EEN BOEKJE project. Voor workshops en de traditionele LamelosVeiling in het Patronaat op zaterdag 26 mei, zie de website van de Stripdagen Haarlem.

Pop-up galerie met de tentoonstelling I love Lamelos
Donkere Spaarne 32
2011 JH Haarlem
open 25 mei t/m 3 juni 2018

vrij/zat/zon 11.00 – 17.00 uur
ma/di/woe/don 13.00 – 17.00 uur

Stripdagen Haarlem 2018 met Frankenstein thema

Van 25 mei t/m 3 juni is het weer tijd voor het 2-jaarlijkse stripfestival Stripdagen Haarlem met als thema De Maakbare Mens – 200 jaar Frankenstein. Het beursweekend is op 26 en 27 mei, op en rondom de Grote Markt en in de Philharmonie waar diverse uitgevers en signerende striptekenaars aanwezig zullen zijn. Ook zal er weer een Small Press beurs zijn waar allerlei talentvolle tekenaars hun uitgaven verkopen, die evenals de Boekenbeurs op de Grote Markt plaatsvindt.

Tentoonstellingen

Zoals bij elke editie van de Stripdagen Haarlem (dat van start ging in 1992) zijn er ook nu weer een groot aantal interessante en met liefde gemaakte stripexposities te bezichtigen. Hoofdtentoonstelling is De vele gezichten van Frankenstein in 37PK, Platform voor Kunsten (Groot Heiligland 37 - van 25 mei t/m 1 juli) in het kloppend hart van de Haarlemse kunstscene. Unieke Frankenstein-objecten zijn in het Kleinste museum van Haarlem te zien, gevestigd aan de Gedempte Oude Gracht 119 en 24 uur per dag geopend en te bezichtigen vanaf de stoep. Kijk hier voor het volledige overzicht van alle tentoonstellingen (en dat zijn er heel wat!).
Guy Delisle en Dino Attanasio
De twee hoofdgasten van het stripfestival zijn de Canadese striptekenaar Guy Delisle die internationaal furore maakte met zijn eigenzinnige reportages in conflictgebieden overal ter wereld, en de inmiddels 93-jarige striptekenaar Dino Attanasio, een van de laatste nog levende grootmeesters uit de gouden tijd van de Franco-Belgische school. In Nederland werd hij vooral bekend door de gangsterstrip Johnny Goodbye in Pep en Eppo. Beide auteurs zijn op 26 en 27 mei aanwezig in Haarlem om hun werk te signeren.

Bovendien zullen zij op zaterdag 26 mei aan de interviewtafel zitten bij de StripTalkshow in de Blauwe Zaal, oftewel het café van de Philharmonie, waar het hele weekend interviews zullen plaatsvinden met allerlei stripmakers zoals Aimée de Jongh over haar nieuwe beeldroman Bloesems in de herfst (met scenarist Zidrou) dat tijdens de Stripdagen verschijnt, Jeroen Steehouwer (die een boeiend overzichtsboek uitgaf van zijn 30-jarige stripcarrière) en Maaike Hartjes over haar Burn-out Dagboek. Letteraar/columnist Frits Jonker zal gaan praten met verschillende gasten uit de periferie van de strip, zoals (andere) letteraars, inkleurders, vormgevers en uitgevers.

Het stripbier voor de Stripdagen Haarlem 2018

Pop-up store
Huisstijltekenaar van de Stripdagen Haarlem 2018 is Schwantz (ps. van Hans Klaver), de tekenaar van de Metro-strip Beestjes en vaste medewerker van het blad Zone 5300. Hij ontwierp het affiche en ook het etiket voor het stripbier 'Victorie, het bier van Frankenstein' dat te koop is in de Pop-up store, speciaal geopend voor de Stripdagen Haarlem. Daar zullen ook diverse stripuitgaven, de Stripdagen portfolio, merchandise, prints en zeefdrukken te koop zijn. Mocht je nog wat van mijn Incognito uitgaven missen, die kun je daar ook vinden. Adres: Kleine Houtstraat 12 (van 12 mei t/m 3 juni). Tijden: di t/m za 11:00-18:00. Tijdens Stripdagen Haarlem alle dagen open 11:00-18:00

De komende dagen zal ik updates posten over de Stripdagen Haarlem 2018. Alle info staat op www.stripdagenhaarlem.nl (waar je ook je eigen programma kan samenstellen!)

Eppo 9 - De boekenkast van Yves Swolfs

Yves Swolfs thuis in Lustin, België, 10 februari 2018. (Copyright foto's: Robin Schouten)

In Eppo nr. 9 staat van mij De boekenkast van... Yves Swolfs. Hij is sinds de jaren 1980 een van de meest succesvolle Belgische stripauteurs met series als Durango, Legende en De Prins van de nacht. Met zijn nieuwe serie Lonesome, dat nu in Eppo wordt gepubliceerd, maakt hij een veelbelovende terugkeer naar de western. Als favorieten koos hij twee westernstrips (Comanche en Blueberry) die de pijlers vormen waarop hij zijn oeuvre heeft gebouwd en voor boeken van twee hedendaagse striptekenaars (Enrico Marini en Alex Alice) die hij grafisch vernieuwend vind. Eppo nummer 9 ligt nog tot 17 mei in de winkels en is ook los te bestellen via de Eppo site.

NB: In Eppo 2, 2018 staat van mij een artikel over Lonesome en bovendien publiceerde ik op mijn blog een exclusief interview met Swolfs over zijn nieuwe westernstrip.

Striptekenaar Eric Heuvel bekroond met Koninklijke onderscheiding

Heuvel poseert nog wat beduusd met zijn speciale onderscheiding (Foto: Jos van Waterschoot)

Tijdens de jaarlijkse lintjesregen op 26 april werd striptekenaar Eric Heuvel in zijn woonplaats Zaandam benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Het was de eerste keer in ruim twintig jaar dat een inwoner van Zaanstad deze eer ten beurt viel. Voor de orde komen mensen in aanmerking “met bijzondere verdiensten van zeer exceptionele aard voor de samenleving”. Heuvel is bekroond voor zijn educatieve stripalbums die inmiddels een wereldwijd publiek trekken. Hij kreeg de onderscheiding uitgereikt door burgemeester Jan Hamming in de raadzaal van het stadhuis waar  zeven andere inwoners van Zaanstad benoemd werden tot Lid in de Orde van Oranje-Nassau.

Eric Heuvel staat helemaal link en in het midden burgemeester Jan Hamming van Zaanstad. (Foto: Bart Homburg)

Eric Heuvel (Amsterdam, 25 mei 1960) verwierf nationale en internationale bekendheid met educatieve en historische stripboeken in samenwerking met onder meer de Anne Frank Stichting en het NiNsee waaronder De Ontdekking (over de Tweede Wereldoorlog), De Zoektocht (over de Holocaust) en De Terugkeer (over de Indonesische Onafhankelijkheidsstrijd). Daarnaast tekende hij het eerste stripboek over het Nederlandse slavernijverleden, Quaco.

Volgens Zaanstad “zet hij zo zijn uitzonderlijke artistieke talent in om historisch en cultureel belangrijke thema’s op een indringende en toegankelijke wijze te vertellen aan een groot jeugdig én volwassen publiek, niet alleen in Nederland, maar over de hele wereld.” 

Eric Heuvel signeert bij uitgeverij BD Must tijdens het internationale stripfestival in Angoulême, januari 2017 (Foto: Erwin Suvaal)

Heuvel begon in 1987 met Martin Lodewijk de avonturenreeks January Jones in stripblad Eppo waar hij nog steeds nieuwe verhalen voor maakt. Ook tekende hij de series Bud Broadway, Geheim van de Tijd en Carbeau en publiceert hij momenteel samen met tekstschrijver Jacques Post de strip De Meimoorden in de Stripglossy. In 2012 won hij de Stripschapsprijs voor zijn gehele oeuvre. 

De felicitatie van Peter Leersum, Heuvels hoofdredacteur bij Eppo van 1985-1990 

Met zijn orde voegt Eric Heuvel zich bij zijn stripcollega's Jan Kruis, Martin Lodewijk, Joost Swarte, Jan van Haasteren, Thom Roep en Kees Kousemaker van stripwinkel Lambiek die reeds eerder een Koninklijke Onderscheiding mochten ontvangen. 

Uitglijer over een Bommeljas

Zelden heb ik Marten Toonder (1912-2005) kunnen betrappen op een Uitglijer. De meeste lezers én makers (!) van strips kijken dan ook over strip-misstappen heen, leert de ervaring. Ik beken dat niet al de door mij gevonden Uitglijers even sterk zijn, maar goed… Incognito Comics voelt het als een behoorlijk lichte plicht om er zo nu en dan één aan te wijzen. Zo ook bij deze Uitglijer van de bovenmeester Toonder.
Het komt voor in het Tom Poes en Heer Bommel verhaal De Hachelbouten dat oorspronkelijk verscheen in 1960 in diverse kranten. Dit verhaal en al de andere krantenstrips van Bommel werden later in de Bezige Bij serie  BB-Literair opgenomen, met steeds drie verhalen per uitgave. De Hachelbouten is te vinden onder de verzameltitel Mijn eigen eenzame weg. De Uitglijer werd gevonden in de 1e druk uit 1979; feitelijk in een herdruk dus want het stond ook zo fout al veel eerder in de krant (1960).

Heer Olivier B. Bommel heeft zich in dit verhaal weer eens prima in de nesten gewerkt. Om het verhaal te laten voor wat het is richten we ons op de scene waarin Bommel, nog onhandiger dan ooit tevoren, de toorn wekt van een herbergier die na veel gehannes Bommels tartan-achtige versierde jas in onderpand neemt. In ruil krijgt hij om zijn naaktheid te bedekken een vod uit de poetsmand toegeworpen, en daarmee moet de heer van stand het doen.
Op het tweede plaatje van pagina 102 is het vod duidelijk te zien; een rafelig kledingstuk zonder enige tekening of design.

Een vertwijfelde Bommel krijgt een vod zonder enige versiering toegeworpen, terwijl links zijn in beslag genomen jas hangt.

Op de volgende pagina, 103 dus, het eerste plaatje, heeft Bommel echter wel een vod aan maar dat is feitelijk zijn oude vertrouwde jas. Pas op de bladzijden erna is de jas weer geheel ontdaan van elke versiering zoals hij die eerder ruw kreeg aangereikt.

Bij de volgende plaatjes en op de volgende pagina is het weer een Bommeljas (Afbeeldingen: © Marten Toonder)

Deze tekeningen werden voor de publicatie in de pockets dus rechtstreeks overgenomen van de krantenpublicaties, want ook daar komt deze omissie in voor. Omdat veel stripverhalen dit soort fouten houden in de opvolgende publicaties, waren we benieuwd of deze Uitglijer lang heeft bestaan.
Stripvorser Rob van Eijck weet te vertellen dat in het later verschenen Verzameld Werk, achterin bij het verhaal, is opgemerkt dat in de Bezige Bij reeks de correctie bij de herdrukken is toegepast. De jas is daar dus ontdaan van enige print. Niet bekend bij mij en Incognito Comics is vanaf wélke uitgave (licht ons in via een e-mail, svp).
Volgens Van Eijck was in 1960 toen dit verhaal het licht zag een periode dat Toonder zich voornamelijk met de tekst bezighield. Zoals Willy Vandersteen controleerde hij wel wat zijn studio had gemaakt maar vermoedelijk was hij al niet meer een bijster oplettende lezertje, om het maar op z’n Toonderiaans te zeggen. De jas-kwestie is hem geheel ontgaan. Ondanks deze Uitglijer is dit een van de Bommelverhalen die qua tekenwerk en tekst onmiskenbaar aan de top van de strippiramide staat en nog voor jaren houdbaar is. Laat dat gezegd zijn, ook al stond er wel eens een een Uitglijer in. En ik moet zeggen dat Toonder daar nauwelijks op te betrappen is. Zo las ik in De dropslaven dat de trouwe Joost 20 jaar in dienst was. Dat verhaal stamt uit 1959. In De verdwenen heer is de lakei maar liefst 30 jaar serviel geweest en dat verhaal komt uit 1968. Niet helemaal correct dus maar zo nipt dat ik er geen Uitglijer van maak. (HvK)

Hans van Klinken is freelance journalist en leest in zijn vrije tijd graag strips. Op de Incognito blog levert hij (on)regelmatig bijdragen met De Uitglijer (rubriek voor strip-misstappen) en andere stripgerelateerde stukjes.

Zijn bijdragen tot nu toe: Guus Slim: Kamerlid Piemel, Hergé, Suske en Wiske: De Tartaarse helm, Tintin: Le Sceptre d'Ottokar, Schanulleke (Suske en Wiske), Suske en Wiske: De Tartaarse helm (2), Suske en Wiske: De Ringelingschat, Uitglijers met dubbele betekenissen?, Uitglijer Guus Slim: Bomaanslag in de bergen, Een speurtocht naar striptekenaar en scenarist Pizarro, De Uitglijers van Eddy Paape, Dan Cooper, De Tartaarse helm (Jeugd Revue), Majesteitelijke Uitglijer, Fournier, Suske en Wiske en Dick Bos, Foute teksten bij onze wereldvermaarde held (Kuifje), Rik overleeft de kogels (Rik Ringers), Hoe geel is een bruine schoen ? (Ton en Tinneke), Je 1e druk Amoras: misschien geen volledige 1e druk, Jansen is de naam (Kuifje), Magda van Tilburg en Hergé als geweten van de wereld.