De Uitglijer...maar van wie ?

Menno Barkema van de Leidse stripwinkel Mevrouw Kern attendeerde ondergetekende op de volgende Uitglijer, waar ooit wel eens aandacht aan is besteed in een nummer van het stripinformatieblad Stripschrift. Deze Uitglijer was en is dus niet geheel onbekend maar wel weggezakt in het collectieve stripgeheugen. Ook werd het hoe en waarom van deze Uitglijer niet onderzocht.

De Tartaarse helm (1953) - klik op alle afbeeldingen voor een vergroting

Het gaat om een scene uit De Tartaarse Helm (1953) van Suske en Wiske. Het is een titel uit de zogenaamde buitenreeks van zeven verhalen die in het weekblad Kuifje verschenen, en waarvan er zes de weg naar de winkel vonden in boekvorm met een afwijkende blauw gekleurde kaft. Ook waren de verhalen, in tegenstelling tot de roodkafters, geheel in kleur. Het laatste en zevende verhaal vond pas veel later, in 1967, een uitgave in boekvorm; Het Gouden Paard. Maar daar gaat het nu niet om. (Vandersteen heeft zelfs een aanzet gemaakt voor een achtste verhaal in de serie; De Sonometer, maar dat bleef steken in een paar schetsen).

Scene op bladzijde 24 uit De Tartaarse helm (1953)

De Uitglijder zit hem in het feit dat op bladzijde 24 van de oorspronkelijke 'blauwe' helemaal links boven een gemenerik een speer werpt naar een man te water. We zien een prachtig stukje Venetië met op de achtergrond zo'n fameus brugje waar de waterstad er tientallen van kent. Niks aan het handje en nog geen Uitglijer. Tot besloten wordt de blauwe reeks ook in de rode serie uit te gaan geven, in 1971. De kleuren waren echter vaal geworden van het te drukken materiaal en dat moest opnieuw worden ingekleurd. En....meer.

Dezelfde scene in de heruitgave van De Tartaarse helm (1971).

Na die inkleuring is in dezelfde scene ineens een fietser te zien die aanzet om de brug te nemen ! Wat hamer!! In de middeleeuwen? Is men het spoor bijster ? 

Hier dringt zich de vraag op of Willy Vandersteen er weet van heeft gehad, of dat een gramstorige medewerker zijn baas heeft gewraakt voor het een of ander. De telefoon gepakt en Sven Denis, fondsredacteur van Suske en Wiske bij de Standaard Uitgeverij gevraagd of hij er weet van heeft. Hij geeft weer dat het best wel zo kan zijn dat Willy Vandersteen hiermee een knipoog heeft gegeven naar de strengheid van Hergé in wiens weekblad Kuifje deze buitenreeks als eerste verscheen, en die toen toch een beetje tegenover Willy dé grote meester uithing. 

Cover voor De Tartaarse helm in Kuifje weekblad nr. 19, 1951

Sven raadde ondanks deze veronderstelling mij aan om dan ook eens contact op te nemen met Vandersteens kleinzoon Tom Wilequet. Deze antwoordt prompt op de mail met: ”In '71 werkte mijn grootvader al dertien jaar niet meer voor het weekblad Kuifje dus dat is onmogelijk. Moeilijk te achterhalen wat er dan wel gebeurd is”. De suggestie is nu gewekt dat als Vandersteen al wraaklustig was geweest, dat na 13 jaar dusdanig gedempt was dat zoiets feitelijk niet had kunnen passeren. En daar heeft Wilquet gelijk in. Vandersteen was immers een aardige vent en geen wraakzuchtig type.

Wat betreft de fietser; het is zelfs zo dat de uitgever de daad van de onverlaat heeft laten staan, ook in de geprezen kwaliteit facsimile (met blauwe, maar helaas met een niet historische harde kaft) van deze titel uit 1983. Zelfs de speciale uitgaven als die van Uitgeverij De Baeke of de zeldzame recente illegale herdrukken hebben deze grap gehandhaafd.

Pagina 24 uit De Tartaarse helm met linksboven de fietser

Misschien dat de boosdoener naar aanleiding hiervan op wil staan en ondergetekende vertellen waarom hij of zij een fietser de middeleeuwen in heeft gesmokkeld. Ook al is het vooralsnog niet te onthullen, prikkelend is wel dat Sven Denis heeft aangegeven dat er wel meer van die superkleine grapjes verwerkt werden bij de herkleuring. Dat smaakt naar meer...dat daagt uit, en voor wie zich daar eens op wil storten staat Incognito Comics open om nog meer eventualiteiten te publiceren.

Succes,
Hans van Klinken     

Hans van Klinken is freelance journalist en leest in zijn vrije tijd graag strips. Op de Incognito blog zal hij (on)regelmatig bijdragen leveren met De Uitglijer (rubriek voor strip-misstappen) en andere stripgerelateerde stukjes. 

Eerder publiceerde hij een Uitglijer over Guus Slim en Hergé