06 september 2013

Strips een betere belegging dan aandelen en goud ?

Onlangs werd een onderzoek gedaan naar de waardestijging van stripboeken. In het artikel over het onderzoek wordt het volgende opgemerkt; (citaat); wie 30 jaar geleden in stripboeken heeft geïnvesteerd doet nu goede zaken. De waarde van bijzondere Nederlandstalige strips is de afgelopen dertig jaar namelijk sneller gegroeid dan de Nederlandse aandelenindex (AEX). Dit blijkt uit gezamenlijk onderzoek van Catawikionline veilinghuis voor verzamelaars, en studenten van de Rijksuniversiteit Groningen. Ook de stijging van de goudprijs haalt het niet bij het rendement op stripboeken dat 9,1% per jaar bedroeg.

De uitgangspunten van het onderzoek zijn niet helemaal duidelijk. Men spreekt van albums die al vanaf 1983 in waarde stegen en de indicator ervoor waren de stripcatalogi van Hans Matla die opmerkte; "Iedere keer dat er een nieuwe stripcatalogus verscheen, bleek de marktwaarde niet lang daarna al weer te zijn verdubbeld. Vooral zeldzame albums in zeer goede staat blijven voortdurend sterk in waarde stijgen.” Hier dient wel te worden aangemerkt dat strips als verzamelgebied nog maar een beperkte schare liefhebbers trok. Bij de groei ervan groeide ook de schaarste en die werd handig door handelaren ingevuld door de prijs van een gezocht album op te krikken. De catalogus voorop. 

Matla Stripcatalogus uit 1993
Het lastige is dat de catalogusprijzen mee worden genomen in het onderzoek. Met zo'n lijst in de hand kun je je snel rijk rekenen. Matla heeft ook altijd aangegeven dat wanneer iemand een mint exemplaar heeft de prijs ervan vele malen hoger zal zijn dan wat de catalogus aangeeft.  Mint is zeer zeldzaam ! Zit er een kreukje in dan haalt het vermoedelijk de catalogusprijs niet. Het is dus een 'weet-wetenschap' om tot een juiste prijs te komen. De ene taxateur zal een andere prijs geven dan zijn collega; het is indicatief.
De handelswaarde is toch een andere en geeft meer duidelijkheid. Volgens ANP Pers Support is terecht dus niet alleen uitgegaan van de catalogus. Wel maakt men gewag van het gebruiken van de 100.000 albums die bij het veilinghuis werden geveild. In de wandelgangen werd opgemerkt dat het om slechts 100 top-albums zou gaan. Zijn in het onderzoek dan alle albums meegenomen of alleen de bijzondere Nederlandstalige strips, zoals de intro aangeeft ? Dat is wat onduidelijk. 

Rikki en Wiske van Willy Vandersteen
Als voorbeeld is genomen Rikki en Wiske (1946) dat voor 3500 euro werd geveild. Dat is het hoogste bedrag dat dit stripboek tot op heden 'deed'.  Om toch maar met de catalogus in de hand te kijken naar de waarde van het boekje om tot een redelijk vergelijk te komen, is te zien dat Catawiki catalogus 6000 euro hanteert (nieuwstaat 18.000 maar die zijn er niet of nagenoeg niet en het is nooit aangeboden in de vrije handel) en in de Matla catalogus van 1993 is de schatting 4000 gulden. 
Elke twintig jaar is er door ontwaarding van het geld een verdubbeling van het bedrag nodig om tot eenzelfde waardeniveau te komen, en dan kun je zeggen dat uiteindelijk het Matla-bedrag is gehaald. Als je er vanuit gaat dat de catalogusprijs de top is, dan is er inderdaad sprake van een stijging t.o.v. 1993. Alleen kom je in dit individuele geval niet op 9,1 procent zoals het onderzoek aangaf (20 jaar x 9,1 procent). Akkoord, het is maar een voorbeeld. Het is echter zelf aangedragen als indicator voor de stijging.

De afgelopen jaren is de belangstelling voor nieuwstaat fors toegenomen. Ook voor eerste drukken. Daar was minder jacht op tien jaar geleden. Die schaarste, want die is er gaande met nieuwstaters en eerste drukken,  maken de hoge handelsprijs. Die handelsprijs beïnvloed de gemiddelde prijs van de strips in het algemeen. Dat kan betekenen dat het vroege verzamelgebied in waarde afneemt. Het een heeft het ander nu niet direct meegesleept.  Het is de vraag of je dat niet in zo'n onderzoek uiteen moet raffelen. Datzelfde geldt voor originelen. Daar was wel belangstelling voor, maar e.e.a. heeft de afgelopen jaren een hoge vlucht genomen en is dus schaars. Is dit ook een onderdeel van de waardestijging zoals het onderzoek aangaf ? 

Het is dus wel zaak om je goed op de hoogte te stellen wat wel waard is om je geld in te stekenen wat niet. Slechte exemplaren kunnen tegenwoordig gewoon bij de oude kranten.  De waarde zit alleen in zeldzaamheid en dat is mint of zeer mooi, eerste drukken en werkelijk zeer schaars. 
Tintin et Milou en Amérique (1934)
Wietje en Krol van Jijé is zowat een legende evenals de gehandtekende exemplaren Tintin & Milou van de eerste Kuifjes of Suske en Wiske: Op het eiland Amoras (uitgave De Stem). Er is ook een verzamelhoek dat sterk aan het afnemen is. Kapitein Rob is niet meer zo gewild en de prijzen zijn door de jaren heen stabiel gebleven en zo feitelijk afgenomen door de geldontwaarding. Dat geldt ook voor Tom Poes boekjes, Eric de Noorman of Dick Bos. Knipsels zijn goed genoeg om de haard mee aan te maken en herdrukken van hardcover Kuifjes uit de jaren vijftig zijn een lastig handelsartikel geworden, evenals comics.  Daar werden in het verleden ook flinke bedragen voor gegeven. 


Eric de Noorman deel 1 (1948)

De interesse fluctueert nu eenmaal of het ebt voor bepaalde items zelfs helemaal weg. We mogen er vanuit gaan dat zowel de toppers als het veranderende verzamelgebied  versus minder gewilde artikelen samen deel hebben uitgemaakt van het onderzoek. Het zou leuk zijn als het onderzoek integraal wordt gepubliceerd. Dan is goed uit te maken wat je eigen verzameling op dit moment waard is en of jij de juiste koopbesluiten genomen hebt. en...... wat je moet gaan kopen voor een wijze investering.

Redactie StripNieuws

Dit artikel is ook gepubliceerd in StripNieuws nr. 52 (augustus 2013) en op het blog van Het Stripschap. Reacties zijn welkom. 


3 opmerkingen:

Ed Hengeveld zei

Over strips als belegging heb ik eigenlijk geen mening. Daar koop ik strips niet voor. Het is natuurlijk meegenomen als de prijs is gestegen wanneer ik jaren later bepaalde boeken wil verkopen, omdat mijn belangstelling is veranderd. Of omdat er een mooiere versie is verschenen. Maar het meeste dat ik verzamel zal ik waarschijnlijk nooit weg doen…

Hans Heltzel zei

Een stripverzamelaar wordt nooit rijk, want die verkoopt de verzameling nooit. Het gaat om het genieten ervan. Door omstandigheden moest ik verschillende albums wegdoen en ik mis ze nog steeds.

Michel zei

Ik koop strips om ze te lezen en verzamel strips om ze te kunnen herlezen. Niet om ze later te verkopen. Mij maakt het niet uit of het een eerste druk is of niet. Het gaat me om de inhoud, de strip zelf.