31 maart 2022

Uitglijers in Donald Duck

Naast genietingen zijn er ook Uitglijers te vinden in  'de' Donald Duck. In de eerste plaats de complimenten voor een stripweekblad dat al in Nederland vanaf 1952 loopt en een keur aan prachtige, hilarische verhalen heeft geproduceerd waar mening tekenaar en scenarist de tanden in heeft mogen zetten. Edoch, in al die jaren is er wel eens wat verkeerd gegaan, en dit keer is de uitgever, of de hoofdredacteur, zo ruiterlijk om dat toe te geven. In de jubileumuitgave van 2002, bij het 50 jarige bestaan van de leukste eend van de wereld, heeft men zelf een paar bladzijden toegevoegd met wat fouten over de jaren. Grapjes of gewoon een suffende eindredacteur/tekenaar die wellicht al met zoveel stuf(f) te keer was gegaan dat hij bepaalde foutjes over het hoofd zag. 


Daisy is Katrien en visa versa. 


Ten eerste de lastige sidekick van Donald, en die in nummer twee van 1952 al optreedt onder de Hollandse naam Katrien. In nummer vijftien van 1953 wordt zij echter tien bladzijden lang Daisy genoemd. Het is het vermoedelijk bewijs dat dit verhaal uit de States komt waar zij inderdaad Daisy heet. Uitglijertje dus van de vertaler.

Het is niet de eerste naam die verandert in de wereld van Donald. Ook Guus Geluk heeft in nummer twee van 1952 zijn huidige naam, maar in nummer zes is het ineens Gustaaf, alsof de Lullo's hem aanspreken. In nummer één van 1953 echter heet hij Guus, maar heeft een achternaam die verder niet meer voor komt; Gans. In de bijlage wordt de vraag gesteld of hij familie is van Gijs, de luie knecht van Oma Duck. Gans is bedoeld als familienaam zoals we verder begrijpen en niet als soortnaam, hoewel de neergezette figuren verdacht veel lijken op de achternaam die ze dragen. Zo ook vervolgens Mickey Mouse (net zoals Donald Duck is de naam in het het Engels gehouden), Klarabella Koe en Karel Paardepoot bijvoorbeeld; het hele magazine staat stijf van de antropomorfen, oftwel het toekennen van menselijke trekken aan niet-mensen.

Uiteindelijk heeft Guus een juiste achternaam gekregen, Geluk. Geen dier dus als familienaam. Een uitzondering. Op wikipedia staat hij voor eeuwig pontificaal genoemd in een stamboom waar naast de hoofdrolspeler Donald en de andere Ducks ook de families Waterhoen en Meerkoet zijn opgenomen. Van de laatsten is ons in Duckstad nooit iets opgevallen. Wellicht wonen ze elders. Geluk blijft dus afwijkend. Gans was passender geweest. Kortom een vreemde eend in de DD-bijt.

 
Uiteindelijk komt alles goed en wordt de gans (?) in kwestie verder gewoon
Geluk en dat is toevallig een oerhollandse achternaam.


Ernstig is dat Donald het soms nogal moet stellen met drie neefjes die feitelijk door Dumbella, de zus van Donald, uit het ei zijn gebroed; een vrouwelijke eend die geen carriere heeft gekregen in het weekblad. De drie jeugdigen maken Donald nogal eens het leven zuur (en andersom komt eveneens zeer geregeld voor), maar het kan nog erger. Plotsklaps zijn er viér neefjes! En wel in meerdere verhalen. Terzijde wordt deze nieuweling door stripvorsers Kwok genoemd. Vermoedelijk zal de bloeddruk van Donald sky-high raken met nog eens een extra puberkuiken. Uit de DD extra nummer 7 van 1992 zien we het volgende als bewijs;

Even tellen en je komt aan zes 'personen', waarvan er twee volwassen zijn.


Het kan zijn dat dit ontstaan is door ongecontroleerde publicaties uit het buitenland. Dit soort veranderingen zagen we ook met het politiestation van Rommeldam, de woonplek van Bommel en Tom Poes, waar op de luifel duidelijk police is te lezen in plaats van politie (zie ook de Uitglijer van 30 sept. 2020: Marten en Willy glijden uit.) In dit geval zou de inspiratiebron van deze toegevoegde jeugdige woerd van de Denen kunnen zijn die hetzelfde weekblad in hun land uitgeven. Wij kijken dan naar hun publicatie Andes And 43 uit 1995. Hier werd een 'vierde man' opgevoerd.

 

De vierde man


De normale bezetting in de Nederlandse versie.


Deze toevoeging en verdwijning ervan is niet ongewoon in stripland. De avonturenstrip Beverpatroelje bijvoorbeeld telde aanvankelijk zeven personen en daar is er op een gegeven moment een verloren geraakt. Dat zonder te verklaren; Kwok gelijk.
Overigens is tellen in de Donald Duck niet een erg sterk punt geweest. Dat blijkt uit het volgende plaatje. Een koe ligt te rollen van plezier. Op zich al een ridicule situatie, maar daar is het een strip voor. De koe die kan lachen moet wel bijzonder zijn en dat is zij. Zie, het heeft twee uiers.


De koe met twee uiers.


Het kan zijn dat een natuurverschijnsel dit mogelijk maakt. Het komt zelfs op twee plaatjes voor. Het blijkt een Spaanse tekenaar te zijn geweest die de koe met twee uiers heeft getekend en zonder er bewust schuldig aan te zijn, zo meldt men in de bijlage. Het fenomeen is te zien in nummer 32 van 1993. Kijk, in dat zuidelijke land gebeuren wel meer rare dingen met koeien, zoals recent er weer gevechten met het dier op het sportmenu staan. Maar wellicht is de man biologisch slecht onderlegd, omdat uitsluitend stieren zijn 'sportieve' aandacht hebben. Of de man had net een nieuw liefje en heeft hij haar, in volle glorie, op de koe geprojecteerd. In elk geval heeft dit wonderdier ongezien het magzine gehaald en wij kunnen met de koe en de tekenaar riant meelachen. De Donald Duck kreeg niet voor niets vroeger de bijnaam Een Vrolijk Weekblad. En daaraan is hier volop aan voldaan. (HvK)
 

Hans van Klinken is freelance journalist en leest in zijn vrije tijd graag strips. Op de Incognito blog levert hij (on)regelmatig bijdragen met De Uitglijer (rubriek voor strip-misstappen) en andere stripgerelateerde stukjes.


Zijn bijdragen: 
Guus Slim: Kamerlid PiemelHergéSuske en Wiske: De Tartaarse helmTintin: Le Sceptre d'OttokarSchanulleke (Suske en Wiske)Suske en Wiske: De Tartaarse helm (2)Suske en Wiske: De RingelingschatUitglijers met dubbele betekenissen?Uitglijer Guus Slim: Bomaanslag in de bergenEen speurtocht naar striptekenaar en scenarist PizarroDe Uitglijers van Eddy PaapeDan CooperDe Tartaarse helm (Jeugd Revue)Majesteitelijke UitglijerFournier, Suske en Wiske en Dick BosFoute teksten bij onze wereldvermaarde held (Kuifje)Rik overleeft de kogels (Rik Ringers)Hoe geel is een bruine schoen ? (Ton en Tinneke)Je 1e druk Amoras: misschien geen volledige 1e drukJansen is de naam (Kuifje)Magda van TilburgHergé als geweten van de wereldUitglijer over een BommeljasUitglijer Paul PanterUitglijers Suske en Wiske, Jan Kordaat, Buck DannyLinks is niet rechts en andersom (Blake en Mortimer)De Vallei heeft foutjes (Blake en Mortimer)Poederdons in plaats van zwaard (Akim)Uitglijer Sirius door albumuitgaveDe Uitglijer die geen Uitglijer is (Jacques Martin)Jerry en Valentin glijen uit (Jerry Spring en Kuifje)Kuifje - Uitglijers in zwart-wit editiesUitglijer Robbedoes en KwabbernootVlaams of niet VlaamsDupuis glijdt weer eens uit (Jan Kordaat), Marten en Willy glijden uitBazooka JoeUitglijer van jewelste? (75 beste Suske en Wiskes)Uitglijer over een getalGiftige Anaconda's en omgekeerde grapUitglijers in Arman en Ilva, Kuifje en Suske en WiskeJerom evolutie in Suske en WiskeStijlverandering in Suske en Wiske eind jaren 40 al een feit en Munro - Uitglijer in spiegelbeeld.

1 opmerking:

Richulan zei

Ja, dat is een interessant artikel. Er zitten wel meer fouten in Donald Duck en de aanverwante artikelen, zoals je uitgave uit 2022, ter gelegenheid van 70 jaar Donald Duck. Aan de binnenzijde van de omslag is uit elke jaargang een cover te zien. Ik zag direct, dat de als uit 1961 getoonde cover in werkelijkheid uit 1971 kwam: voornamelijk omdat dit een cover was met Mikmak en Magica en getekend door Carol Voges. Gelukkig heeft de redactie sportief gereageerd op mijn mail hierover.
Wat betreft namen: in Donald Duck nr 9 van 1952 heten de Zware Jongens nog de Brandkastkrakers. Dit lijkt nog het meeste op de Duitse naam, in welke taal ze 'Die Panzerknacker' heten.